İngiltere de Başbakanlık makamı el değiştirdikten sonra başa geçen Truss ve ekibinden uygulamaya geçen mini bütçe ile başlayalım bu haftaki yazıya…
Piyasalarda sert tepkiler ile karşılanan bu bütçede yer alan bazı vergi kesintileri ve bunun bütçede yaratacağı açığa karşı alınacak önlemleri göremeyince Pound ciddi değer kaybına uğradı ve dolar karşısında 1,14 ten 1,0350 seviyelerine kadar geriledi. Ardından bir dizi acemice açıklamalar ve temaslar da sonuç vermeyince beklenen oldu ve Maliye bakanı görevden alındı ardından da yeni atama yapıldı.
Ve yeni bakan da hemen ilk röportajında bazı vergi artışları ve kamu harcamalarında kesintiler olacağının işaretlerini verdi. Hiçbir şeyin masadan kalkmadığını, en etkili ve yararlı çözüm ne ise onu kararlılıkla uygulayacağını da ekledi.
Oysa ki Liz Truss için önemli olanın ekonomik büyüme olduğunu başa geldiğinden beri tekrarladığını gördük.
Yeni bakanın yukarıdaki açıklamaları Başbakanı baskı altında bırakacağa benziyor.
İlerleyen günlerde neler olacağını izleyeceğiz ancak söylenenlere değil icraatlara bakmamız gerektiğini hatırlayalım yeniden…
Bir diğer önemli gündem ise Pazar günü başlayan Çin Komünist Partisi kongresi.
Çıktıları merakla beklenen Kongreden ilk açıklamalar geldiğinde bu yazıyı yazıyordum ve Xi’ inin Tayvan ile ilgili açıklamasında bunun bir Çin meselesi olduğunu ve yine Çin in ilgilenmesi gereken konu olduğu ve her zaman olduğu gibi barışçıl yöntemler ile çözüm bulma yolunda ilerleneceği ancak gerektiğinde güç kullanma yolunda hiçbir tereddüt yaşanmayacağını açıkladı. Yani ABD ye gözüm üzerinde diyor.
Yine bir başka önemli konu ABD den yarı iletkenler konusunda alınan ihracat yasakları ve geçen hafta ilave olarak eklenen yarı iletken üreticilerinin Çin deki müşterilerine vermiş olduğu destekleri yasaklayan ek maddeler. Ve kısa sürede ülkeyi terk etmeleri gerektiğinden çok ciddi sıkıntılar yaşanmaya başladı. Bu konuda da Xi den gelen açıklamalar yarı iletkenler konusunda gerekli adımları atarak bu sıkıntıları atlatma konusunda hemen aksiyon alacakları yönünde oldu ancak daha fazla detay vermedi. Bekleyip görmemiz gereken başka bir konu da bu oldu.
ABD de Nasdaq a kote olan yarı iletken üretici ve ihracatçısı firmalar uzun bir süredir değer kaybetmeye devam ediyorlar ve bu yasaklara ilişkin yaşadıkları gelir kayıplarının nasıl telafi edileceğini bekliyorlar.
İçeride ise 20 Ekim tarihinde yapılacak olan PPK toplantısında Merkez bankası politika faizinde 100 baz puan indirim olması bekleniyor. Bunun mesajlarını daha önce Cumhurbaşkanı Sn. Erdoğan vermişti. Bu nedenle bir sürpriz olamayacak piyasalar açısından…
Yaklaşan kış ayları enerji ve ısınma konusunda birçok ülkede endişe yaratırken aynı zamanda gıda konusunda da yavaş yavaş gündeme gelmesi beklenen Gıda güvenliği ve İhracat kısıntısı uygulanan ülkeler akla geliyor.
Hali hazırda gıda ihracatı kısıtlaması uygulayan 20 yi aşkın ülke bulunmakta ve bunlar arasında Rusya, Arjantin, Kazakistan, Sırbistan, Macaristan, Mısır gibi ülkeler yer alıyor.
Ukrayna tahılı için açılan güvenli koridordan sınırlı da olsa dünyaya sevk edilen buğdayların ne kadar yeterli olduğu da bende ayrı bir soru işareti yaratmaya devam ediyor ancak şimdilik bunu bir kenara bırakıyorum. Geçtiğimiz günlerde Hindistan da beklenenden erken başlayan ve yoğun yağışlar başta buğday olmak üzere Arpa ve pirinç haşatında da düşüşler meydana getirdi.
Bu yazı bir ‘Kış yaklaşıyor ve zorlu geçecek ‘ yazısı değil ancak yaz aylarında yaşanan görece rahat ayların yerini daha zorlu geçecek aylar alıyor ve artan sorunlara ilişkin de henüz bir çözüm bulunabilmiş değil.
Öte yandan Nükleer silah kullanımına ilişkin tehditler ortada iken savaşın gidişatı ve dünyanın başka bölgelerinde yaşanacak olası jeopolitik gerginlikler bizi rahatsız etmeye devam edecek.
Ve tabi Xi’nin de açılış konuşmasında desteklediği 0 tolerans covid politikası ve Pandemi tehlikesi hem toplumsal yaşamı hem de ekonomilerin gidişatını yakından ilgilendirmeye devam edecek.
Kapak Görseli: Boris Dunand/ Unsplash