- 16-23 Temmuz 2023 Raporu | Türkçe
- 16-23 July 2023 Report | English
16-23 Temmuz 2023 Türkiye’de Sanatsal İfade Özgürlüğü Raporu
Eskişehir OMM’deki Sergiye “LGBT Propagandası” Soruşturması
20 Temmuz 2023
7 Eylül 2022’de Eskişehir’deki Odunpazarı Modern Müze’de (OMM) ziyarete açılan “Yas ve Haz” sergisi, LGBTİ+ nefretinin hedefi oldu, sergi hakkında soruşturma başlatıldı.
Türkiye’nin farklı şehirlerinde “Büyük Aile Buluşması” altında nefret yürüyüşleri örgütleyen Fikirde Birlik ve Mücadele Platformu, daha önce İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Artİstanbul Feshane’de açtığı “Ortadan Başlamak” adlı sergisine karşı nefret söyleminde bulunmuş ve sergi salonunun önünde buluşarak tekbir getirerek saldırı girişiminde bulunmuştu.
Resimden fotoğrafa, heykelden video ve yerleştirmeye kadar uzanan çeşitli disiplinlerde üretilmiş 38 sanatçının eserine yer veren ve 10 aydır açık olan “Yas ve Haz” sergisi de benzer bir söylemin hedefi haline geldi. Eskişehir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, sergi hakkında soruşturma başlattı.
30 Temmuz’da son bulması planlanan sergiye ev sahipliği yapan OMM, “yeni sergi hazırlıkları” sebebiyle modern sanat müzesinin 18 Temmuz’dan itibaren geçici olarak kapatıldığını duyurdu. Daha önce kapanış tarihi 30 Temmuz olarak gösterilen serginin web sitesindeki tarihleri değiştirildi.
Eskişehir OMM’deki Sergiye “LGBT Propagandası” Soruşturması
Sezen Aksu Yedi Yıldır Süren Telif Davasını Kaybetti
21 Temmuz 2023
Sezen Aksu’nun resmi Youtube kanalındaki şarkılarını ve kliplerini ’embed kod’ yöntemiyle kendi sitesinde paylaşan Düğün Buketi adlı firmaya açtığı dava sonuçlandı. 7 yıldır süren davayı Düğün Buketi kazandı.
Aksu’nun sahibi olduğu prodüksiyon şirketi S-N Müzik, DüğünBuketi.com ve DüğünYardımcısı.com’un da aralarında bulunduğu bazı internet sitelerinin imtiyaz sahiplerine “Manevi veya Mali Haklara Tecavüz” suçundan dolayı kamu davası açmıştı.
Firmanın CEO’su Bilgehan Yılmaz, S-N Müzik’in arabuluculuk sürecinde kendisinden her bir dava için ayrı ayrı maddi tazminat talep ettiğini dile getirdi ve ekledi:
“Bazılarından 80.000 TL’lere varan tazminatların talep edildiğini ve bazı site sahiplerinin hukuk birimleri olmaması nedeniyle bu bedelleri ödemeye boyun eğdiklerini öğrendik.”
Aksu’nun dava açtığı Kültür Servisi da davayı kazanmıştı
Sezen Aksu’nun prodüksiyon şirketi yine aynı sebeple Kültür Servisi adlı internet sitesine açtığı davada da, Kültür Servisi beraat etmiş ancak davadan bir süre sonra ‘ekonomik koşullar’ nedeniyle site kapanmıştı. Kültür Servisi ayrıca davanın sonuçlanmasının ardından Sezen Aksu’dan özür beklediklerini ifade etmişlerdi.
Sezen Aksu Yedi Yıldır Süren Telif Davasını Kaybetti
ÇevBir’den Çevirmen Yerine Yapay Zekâ Kullanılması Konusunda Açıklama
21 Temmuz 2023
Yapay zekâ ile yapılan kitap çevirileri tartışmalara neden oldu. ÇevBir “çevirmen maliyetinin” her zaman göze battığını belirterek tartışmaya dâhil oldu.
Dedalus Kitap’ın dokuz kitabını yapay zekâ desteğiyle yayımladığı ortaya çıkmasının ardından başlayan tartışmalar konusunda Çevirmenler Meslek Birliği (ÇevBir) bir açıklama yayınladı.
İlk önce sosyal medyada gündeme taşınan iddiaya göre yayınevi altı ayda dokuz kitabın çevirisini yapay zekâ ile gerçekleştirmiş ve bu kitapları müstear çevirmen adıyla yayımlamıştı.
İddialar üzerine Dedalus Kitap bir açıklama yayınlayarak iddiaları doğruladı ancak yaptıkları şeyi “Emeği değerli kılacak yenilik” olarak değerlendirdi.
Açıklamada “Yapılan iş, çeviri yapılan dile hâkim kişilerden oluşan çevirmen/editör ekibimiz ile AI destekli çevirilerin okurun karşısına çıkarılacak niteliğe getirilmesi işidir. Çeviriler, kesinlikle AI’den geldiği hâliyle değil, nitelikli yayıncılığın gerektirdiği süreç ile raflara girmektedir” denildi.
“Kitap çevirisinde kullanılabilecek bir ürün değil”
Bu gelişme üzerine Çevirmenler Meslek Birliği (ÇevBir) bir açıklama yayınladı. Açılamada ÇevBir’in 2020 yılında Nöroblog ekibiyle birlikte hazırladığı “Dil, Çeviri ve Yapay Zekâ Konuşmaları” yayınının ardından kurulan Makine Çevirisi Çalışma Grubu’nun konu üzerine çalıştığı belirtildi. Bu çalışmanın ışığında ÇevBir şu değerlendirmeyi yaptı:
“Her zaman göze batan ‘çevirmen maliyeti’ni düşüreceği beklentisiyle kimi çevrelerde yarattığı heyecan bir yana, yaptığımız bu çalışmalarda makinelerin, en azından mevcut halleriyle, kitap çevirisinde kullanılabilir bir ürün ortaya çıkarmaya hâlâ çok uzak olduğunu açıkça gördük.”
ÇevBir’den Çevirmen Yerine Yapay Zeka Kullanılması Konusunda Açıklama
Onur Şener Davasında Beraat Kararına Mahkeme Başkanından Şerh
21 Temmuz 2021
Müzisyen Onur Şener cinayeti davasında gerekçeli karar açıklandı. Gerekçeli kararda mahkeme başkanı tutuklu üç sanıktan Semih Soyalp’in beraat etmesine şerh koydu.
Ankara’da müzisyen Onur Şener’in (45), eğlence mekânında istek parça çalmayı kabul etmediği için çıkan kavgada öldürülmesiyle ilgili görülen davada gerekçeli karar açıklandı. Gerekçeli kararda Mahkeme Başkanı Mehmet Ali Karaseyfioğlu tutuklu üç sanıktan Semih Soyalp’in beraat etmesine şerh koydu.
Mahkeme Başkanı Mehmet Ali Karaseyfioğlu, Onur Şener’in, sanıkların fiziksel yapılarına göre daha iri yapılı ve kuvvetli olduğunu, bir veya iki sanığın direncini kırmasının mümkün görülmediği, ancak üç sanığın eylem birlikteliği içinde hareket etmesi halinde direncini kırmalarının mümkün olacağına dikkat çekerek Semih Soyalp’in de suçtan hüküm giymesi gerektiğini belirtti.
İki sanık için “kasten öldürme”
Sanık İlker Karakaş’ın, kırık bira bardağı ile Şener’in hayati bölgelerini hedef alarak birden fazla darbe ile yaralama eylemini gerçekleştirdiği, ani gelişen öldürme kastı ile saldırdığı ve ‘kasten öldürme’ suçunu işlediği belirtildi. Sanık Ali Gündüz’ün de arkadaşı İlker Karakaş’a engel olmak yerine, onun daha sonraki eylemlerini kolaylaştırır şekilde, elinde derin kesik ve kolunda orta derecede kemik kırığına neden olacak şiddette Onur Şener’le mücadeleye devam ettiği belirtildi. Ali Gündüz’ün, İlker Karakaş ile birlikte eylem birlikteliği ile güçlü fizik yapısına sahip olan Onur Şener’in direncini kırıp ‘kasten öldürme’ suçuna iştirak ettiğine dikkat çekildi.
Üç beraat
Beraat kararı verilen tutuklu sanık Semih Soyalp’in ise ani gelişen kavgayı ayırmaya çalışmasının dışında başka bir amaç içinde olduğu yönünde her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delil bulunmadığı belirtildi. Tutuksuz sanıklar Jale Erberk ve Gözde Gündüz’ün de doğrudan suça iştirak ettikleri veya eylemi kolaylaştırdıkları yönünde delil bulunmadığına dikkat çekildi.
Onur Şener Davasında Beraat Kararına Mahkeme Başkanından Şerh
Kiğı Doğa ve Kültür Festivali Yer Yok Gerekçesiyle İptal Edildi
23 Temmuz 2023
Kiğı Dernekler Birliği (KİDEB) tarafından 12-13 Ağustos tarihlerinde düzenlenmek istenen Kiğı Doğa ve Kültür Festivali kaymakamlık tarafından yasaklandı.
Kiğı Dernekler Birliği (KİDEB) tarafından Bingöl’de 12-13 Ağustos tarihlerinde düzenlenmek istenen Doğa ve Kültür Festivali, Kiğı Kaymakamlığı tarafından iptal edildi.
Festival için Kiğı ilçesi Kaymakamlığı’na 15 Haziran’da yazılı dilekçeyle başvuran KİDEB yetkilileri, festivalin olumlu karşılandığını ifade etti. Ancak 18 Temmuz tarihinde başvuru sırasında “belge eksikliği” ve “festival alanı bulunmadığı” gerekçesiyle festivale izin verilmedi.
Kiğı Doğa ve Kültür Festivali Yer Yok Gerekçesiyle İptal Edildi
Kadırga’da Konser İptaline Protesto: Apolas Lermi Burada!
23 Temmuz 2023
Kadırga Otçu Şenlikleri’nde “Apolas Lermi Burada” yazılı pankart açan katılımcılar konseri iptal edilen sanatçıya destek verdi.
Müzisyen Apolas Lermi’nin, Gümüşhane’nin Kürtün ilçesindeki Kadırga Yayla Şenlikleri’nde vereceği konserin MHP’li Özkürtün Belediyesi tarafından iptal edilmesi festival katılımcıları tarafından protesto edildi.
600 yılı aşkındır düzenlenen Kadırga Otçu Şenlikleri’nde “Apolas Lermi Burada” yazılı pankart açan katılımcılar sanatçıya destek verdi. GazeteDuvar’dan Fatih Saygın’ın haberine göre Pankart önünde fotoğraf çektiren sanatçının sevenleri siyasi tutum gerekçesiyle yetkililerin şenliklerin amacına aykırı hareket edildiğini dile getirdiler.
Kadırga’da Konser İptaline Protesto: Apolas Lermi Burada!
Report on Freedom of Artistic Expression in Turkey / July 16-23
Exhibition in Eskişehir OMM under investigation for “LGBT Propaganda”
Opened on September 7, 2022 at the Odunpazarı Modern Museum (OMM) in Eskişehir, the exhibition “Yas ve Haz” (Mourning and Pleasure) became the target of LGBTI+ hatred and an investigation was launched against the exhibition.
Sezen Aksu loses 7-year copyright lawsuit
The lawsuit filed by musician Sezen Aksu against the company Düğün Buketi, a wedding planning website which used the “embed code” method and shared songs and videos from Aksu’s official Youtube channel on its website, has been finalized. Düğün Buketi won the 7-year lawsuit.
ÇevBir clarifies the issue of AI translation
Book translations done using AI caused controversy. ÇevBir (Professional Association of Translators) joined the debate by stating that the “translator cost” is always deemed an issue.
The Professional Association of Translators (ÇevBir) issued a statement on the controversy that started after it was revealed that Dedalus Publishing House translated and published nine books using artificial intelligence.
The statement reads: “Our teams of translators and editors worked on it and the team consists of people who have a good command of the language, qualified to bring AI-assisted translations up to the required level to be presented to the readers. Translations are only published when they meet the eligible standards of publishing, not exactly as they come from AI.”
Judge annotates acquittal in Onur Şener murder case
The justified verdict in the murder case of musician Onur Şener was announced: The presiding judge annotated the acquittal of Semih Soyalp among the three detained defendants.
Kiğı Nature and Culture Festival cancelled for “lack of space”
The Kiğı Nature and Culture Festival, which was to be organized by the Kiğı Associations Union (KİDEB) in Bingöl on August 12-13, was banned by the district governorate.
Cancellation protested in Kadırga: “Apolas Lermi is Here!”
Participants at the Kadırga Otçu Festivals opened a banner reading “Apolas Lermi is Here” and supported the artist whose concert was canceled.
Festival goers protested the cancellation of musician Apolas Lermi’s concert at the Kadırga Festival in Gümüşhane’s Kürtün district by the MHP-affiliated Özkürtün Municipality.
Sanat Özgürlüğünü İzleme Platformu projesi Özgürlük İçin Friedrich Naumann Vakfı Doğu ve Güneydoğu Avrupa Bölge Ofisi (Sofya) tarafından desteklenmektedir.
Platform for Monitoring Artistic Freedom project is supported by Friedrich Naumann Foundation for Freedom East and Southeast Europe Regional Office (Sofia).