Merhaba,
SCUBA malzemeleri herkesin malumu genelde yurtdışında üretiliyor ve fiyatları hep yabancı para birimleri ile belirleniyor ve ülkemizin son dönemdeki ekonomik durumu hiç parlak değil. Geçtiğimiz bir haftada ülkemizin para birimi dövizler karşısında büyük bir kayıp yaşadı. Aletli dalışta kullandığımız malzemeler de giderek daha pahalı hale geliyor doğal olarak. İşte bu yüzden bugün size dalış malzemelerinin bakımının nasıl yapıldığından bahsedeceğim.
Konuya pahalılıktan girdim ama aslında dalış malzemesine iyi bakmanın, malzemenin iyi durumda saklanmasını sağlamamızın pahalılıktan da daha önemli bir sebebi var, dalış malzememiz bizim su altında yaşamamızı, su altında dolaşmamızı, keyif almamızı, kendimizi güvende hissetmemizi sağlayan cihazlar. İster maske olsun, ister patik ister dalış bilgisayarı ya da regülatör her bir malzeme bize farklı konfor ve imkan sunuyor. Üstelik herhangi bir dalışta malzememizdeki en ufak bir sorun en azından o dalışın keyifsiz geçmesine, en kötü ihtimalle de ciddi sağlık sorunlarıyla karşılaşmamıza neden olur. Nasıl inik lastikle ya da ömrünü tamamlamış silecekle araba kullanmak sıkıntılı ve tehlikeliyse dalış malzememizin bakımsızlığı da bize aynı duyguları yaşatır.
Dalış malzemelerimizi temel olarak üçe ayırabiliriz, Maske, palet, şnorkel, elbise gibi plastik, neopren ve benzeri ürünler, mekanik ve metalik parçaları olan regülatör, tüp, yüzerlik ceketi, bıçak, derinlik göstergesi gibi ürünler ve dalış bilgisayarı gibi elektronik ürünler. Bu malzemelerin her biri biz dalıcılar için aynı derecede önemlidir. Hatta bir adım ileri gidelim, kullandığınız çelik tüpü ufak darbelerden ve çiziklerden koruyan naylon ya da ip file bir konfor aracıdır.
Ben oldum olası dalış malzemesine özen gösteren bir dalgıç oldum hatta ilk 5 dalışımdan sonra hemen ABC denilen maske-palet-şnorkel setimi aldıktan sonra kısa sürede tüm SCUBA malzememi tamamlarken hep malzememin üzerine titredim, o kadar ki 1999 yılında satın aldığım ve binlerce dalışta kullandığım Beuchat Avcı maskemi kayışını değiştirmek zorunda kalmış olsam da hala kullanıyorum, regülatör setim son 15 yıldır aynı, Yüzerlilik yeleğimi 2002 yılında aldım ve 19 yıldır aynı yeleği gerekli bakımlarını yaparak kullanıyorum. Dalış malzemem konusunda yaşadığım iki önemli kaybım var ki bunlardan biri dalış merkezinin kapısının önüne kuruması için bıraktığımda çalınan renkli sörf patiklerim diğeri de çok severek aldığım ancak aşırı kullanım sonucu bir gece dalışında ortadan kırılarak bana topal bir dalış yaşatan Dacor marka paletlerim…
Peki dalış malzemesine nasıl bakım yapmalı ki uzun yıllar kullanalım? Öncelikle malzememizi kendimizi sever gibi sevmeliyiz. Tuzlu su ve sert güneş ışığı tıpkı cildimize uzun sürede ağır geldiği gibi malzememize de ağır gelir bu yüzden maske, palet, şnorkel, dalış elbisesi, regülatör, BC, dalış bilgisayarı, fotoğraf makinesi sualtı housingi, bıçak gibi tüm dalış malzememizi mümkünse her dalış sonrası mümkün olmazsa her dalış günü sonunda ılık tatlı suyla yıkamalıyız ve kuruturken de aşırı sıcaktan kaçınmalıyız. Malzememizi mümkün olduğunca aşırı ısı farkından ve kuvvetli güneş ışığından uzak tutmalıyız. Malzememizi satın alırken de genel olarak basit çalışan allengirli olmayan cihazlardan seçersek mekanik veya elektronik sıkıntıları da daha baştan azaltmış oluruz. Her dalış günü sonunda malzemeyi temizlemek, kullanmadığımız zaman depolarken düzgün ve sıkıştırmadan kaldırmamız da önemli ama periyodik bakım da çok önemli, bunun için dalış kaydı tutarken malzememizi ne kadar kullandığımız da not alabiliriz. Elbise, maske, palet, maske kayışı, palet kayışı gibi malzemelerin bakımı görece kolay ancak BC Hortumu, inflatör/defilatör, regülatör kademelerinin periyodik bakımı uzmanlık gerektirir. Teknik işlerden anlayan bir dalıcı bu konularda eğitim alıp kendi malzemesinin periyodik bakımını yapabilir ancak bu iş zor geliyorsa ürünlerin orijinal servislerinde bakım yaptırmak bazen daha güvenli olabilir. Özellikle regülatörlerin basınç ayarları hem hayati hem de hassas bir iştir.
Dalış ekipmanımızı korumanın yolları arasında unutulmaması gereken bir yöntem de kurallara uygun dalış yapmak, yüzerlilik kontrolünde ustalaşmak böylece sualtında hem kendimize, hem malzememize en önemlisi de sualtı yaşamına zarar verecek durumlardan kaçınmaktır.
Dalışta kullandığımız çelik ve aluminyum tüplerin bakımı ise çok çok önemlidir çünkü içinde 200 ila 300 kez sıkıştırılmış hava taşıdığımız tüplerin hem içinde paslanma ve kirlenme olmamalı hem de tüplerin aldığı her darbe kullanım ömrünü kısaltır, bu yüzden tüplerimize her zaman iyi bakımlı temiz hava basan kompresörlerle hava doldurmalı ve mümkün olduğunca darbelerden korumalıyız.
Tekrar başa gelirsek bugün Türkiye’de herhangi bir alandaki herhangi bir ürün zaten çok pahalı ve fiyatlar daha da artıyor o yüzden uzun yıllar keyifli ve güzel dalışlar yapmak için hem kendi malzememize hem de dalış okullarımızın ya da dalış merkezlerimizin malzemesine gözümüz gibi bakalım. Malzemesine iyi bakmayan hor davranan dalış merkezlerinden de kendi sağlığımız için uzak duralım.