Merhaba,
Sualtı yazılarında mutlaka ucundan kenarından özellikle denizlerdeki çevre kirliliği, iklim krizinin etkileri üzerine konuşuyoruz, hatta bazı yazılarda bu döngüyü tersine çevirmek için neler yapabileceğimizden bahsetmiştik. Bugün gelin hep birlikte hem kendini dünyaya karşı sorumlu hisseden herkesin ayağını suya bile sokmadan yapabileceklerinden hem de dalgıçların, denizle haşır neşir olanların yüzeyde ve derinde yapabileceklerinden, dünya üzerinde hem dalış organizasyonlarının hem de çevre örgütlerinin neler yaptığından ve bunlara nasıl dahil olabileceğimizden bahsedelim.
Bu bahse girerken önce resmi, net ortaya koyalım, özellikle plastik kirliliği tüm dünyada artık inanılmaz boyutlarda, çevremiz plastik atık dolu ve mesela dünyanın en derin noktalarında 7000-8000 metre (Himalayaların zirvesi ne kadar yüksekse o kadar derinden bahsediyoruz) yakalanan canlıların midesinden mikroplastikler çıkıyor. Deniz kıyısında, ormanda, şehrin ortasında her yer ama her yer plastik atıklarla dolu. Bu korkunç çevre kirliliği ile mücadele en başta tüketmemekle sağlanabilir, ne kadar az kullan at plastik kullanırsak, o kadar çevre ayak izimiz küçülüyor. Tabii bugün dünyadaki dev çöp ve atık problemiyle baş etmek için daha az tüketmek sadece minik bir adım, çünkü problemimiz artık giderek çetrefilleşiyor.
Denizleri atıklardan korumak için ikinci adım olarak kıyı temizliğini düşünebiliriz, kıyı temizliğini ellerinize bir eldiven geçirip bir de büyük çöp poşeti alarak sahilde gözünüze takılan çöpleri toplayarak bayağı bireysel ve basit bir şekilde yapabilirsiniz. Tabii bir de bu konuda dünya çapında çalışan sivil toplum gruplarına katılıp sistemli ve daima sizi cesaretlendirecek, motive edecek şekilde de yapabilirsiniz.
Dünyanın çevresel durumu perişan ve bu durumla mücadele için binlerce sivil toplum kuruluşu var ve bunların bir çoğu maalesef destek olarak bizden hep maddi destek bekliyor, kişisel olarak bu sadece maddi destek bekleyen kuruluşlarla arama mesafe koymayı seviyorum ama hadi gel şu işin bir ucundan da sen tut beraber bir şeyler yapalım diyenlere de yardım etmek müthiş bir keyif açıkçası.
İşte 1995 yılından beri tüm Akdeniz kıyılarını temizlemeye kendini adamış olan İtalya merkezli “Clean Up The Med” böyle bir örgüt. Clean Up The Med’e Facebook sayfası üzerinden katılabilir ve onlarla birlikte ve hatta isterseniz sadece kendi arkadaşlarınızla temizlik etkinlikleri düzenleyebilirsiniz. Bu zor gelirse Türkçe ismi ile Akdeniz’i Temiz Tutalım projesine Türkiye’de destek veren Deniz Temiz Turmepa Derneği’nin etkinlikleri ile de katılabilirsiniz. Yıl içinde bir kaç hafta sonunda 1-2 saat ayırdığınıza değecek bir aktivite olduğuna buna defalarca katılmış biri olarak garanti verebilirim. Üstelik aynı etkinlik kapsamında dalgıçlar da gruplar oluşturarak su altı temizliği yapıyorlar.
Dalgıçlar demişken su altını temizlemek isteyen dalgıçlar için de çok sayıda fırsat ve eğitim var. Bir dalgıcın sualtına dair en önemli mottosunu daha önce de konuşmuştuk: “Sadece kabarcık bırak, sadece fotoğraf ve veya video al” Bu mottonun yanı sıra iyi bir yüzerlilik becerisi hem dalgıçı hem dalgıcın malzemesini hem de sualtı canlılarını, mercanları kırılmaktan darbelere maruz kalmaktan korur.
Dünya üzerinde dalış eğitimi veren bir çok farklı sistem var ve bu sistemlerin hemen hemen hepsinin farklı sualtı ve suçüstü koruma programları var. Örneğin en yaygın iki sistem, SSI, Blue Ocean programı ile PADI, Aware, torchbearer gibi programlarla denizlerin temizlenmesi için kampanyalar yürütüyorlar. Her iki sistemin sadece web sayfalarını ziyaret ederek bile sualtı ve kıyı temizliği konusunda bilgi dağacığınızı geliştirmek mümkün. Örneğin sadece tek bir sigara izmariti tam 150 metreküp suyu kirletir.
Bu programlara katılan dalgıçlar hem dalış becerilerini geliştirirken hem de bazen hiç bir masraf yapmadan dalış becerilerini de arttırıyorlar. Dünya ve denizler zaten çok kirli, ne olur ki diye düşünenler olabilir ama bu fikir sadece bir temizlik dalışında çıkarılan çöplerle atıklarla berhava olur.
Sözün özüne gelirsek, dünyamızı çok hızlı bir şekilde kirletiyoruz ama birazcık dikkat ve çaba ile bu döngüyü önce yavaşlatmamız ve eninde sonunda tersine çevirmemiz mümkün, üstelik bunun için paradan önce istek ve kasgücü ve birazcık da zaman ayırmak lazım.