“Yaşlanana dek yaşayalım”
Kuzey Amerika Yerlileri
Hepimizin ağaçlarla kendine göre bir ilişkisi var. Kimimiz gölgesinde uzanmayı severiz, kimimiz meyvesini yemeyi, kimimiz gidip dertlerimizi ağaçlara fısıldamayı… Bir ağaç diktiğimizde büyümesini izlemek bize büyülü gelir. Bense yolda yürürken ya da bir ormandayken mümkün olan her ağaca dokunmaya çalışırım. Avuçlarımın bir ağacın gövdesine dokunması, o ağaçla aramda sessiz bir sözleşme yaratır. Onunla içimden geçen cümleleri paylaşırım ve beni duyduğunu, anladığını düşünürüm. İnsan yaşamının yanında bir ağacın yaşam süresi, benim ağaçlara ölümsüzmüş gibi bakmama neden olur. İnsanın ölümsüzlük arayışını vücuda getirmiştir ağaçlar. Çağlar boyu yerküreyi gözetirler. Geçmişe doğru izini sürebildiğimiz zamanlar boyunca inanç, dilek, dua, şifa, yardım ve kutlamalara ebeveynlik yapmıştır ağaçlar. Bizim yeşil ailemiz…
Sevgili Ulaş Tanrıkul’un Akademim Yayıncılık’tan Ağaç Mitolojisi Ritüeller, İnançlar, Mitler kitabı Temmuz 2024’te çıktı. Kuş Mitolojisi isimli ilk kitabı ve Reportare’deki yazılarından da tanıdığımız yazar bu kitapta da yine kendi özel dilini yaratmış ve bize insanla ağacın geçmişten gelen yakın ilişkisini ritüeller, inançlar ve mitler aracılığıyla anlatmış. Kitap şimdiden farklı satış sitelerinde çok satanlara girdi. Kitap Yeşil Akrabalarımız, Yaşam, Şifa ve Büyü, Gök Merdiveni ve Ormandaki Bilinçdışı: Tanrılar, Ruhlar ve Canavarlar olarak dört bölümden oluşuyor. Her bölümde insanla ağaçların arasındaki farklı ilişkiler inceleniyor. Kitap, mitoloji dediğimizde ilk aklımıza gelen Yunan mitolojisini değil, neredeyse gelmiş geçmiş her toplumun ağaçlarla kurduğu iletişimi anlatılıyor. Bir sayfada Slav bayramı Maslenitsa’yla karşılaşıyoruz, başka bir sayfada Çin efsaneleriyle ya da Kuzey Amerika yerlilerinin dualarıyla…
Kitabın son bölümü ormanların içlerinde barındırdıklarına inanılan efsanevi yaratıklarla ilgili inanışlara ayrılmış. Perilerin meskeni olan ya da geceleri yanından geçenlerin boynunu kıran ağaçlarla ilgili öykülere. “Mermerden yapılmış tanrı heykellerinden, taş tapınaklardan önce ormanlar vardı. Orman bizim ilk kutsal alanımızdı… Ağaç halkının yaşadığı ormanda adımlarınıza dikkat etmeniz gerekir. Onların yaprakları bir büyücülük kitabının sayfalarıdır. Perilerin veya ruhların yuvası olan bir ağacı kestiğinizde lanetlenirsiniz.”
Yazarın ilk cümlesinden itibaren bizi içine çeken anlatım dilinden tadımlık bir cümle: “Gaston Bachelard Mekanın Poetikası’nda, poetik hayal gücünün dünyasına girebilmek için rasyonel düşünceyi geçici olarak askıya almamız gerektiğini söyler. Felsefi alışkanlıklarımızı bir yana bırakmak, hayallerin bizi ele geçirmesine izin vermek gerekir.”
Sizi, zengin kaynakçası ve sade yazım diliyle keyifli bir okumaya davet eden bu kitabı kütüphanenize eklemekte gecikmeyin.