Bir Punk ve Karşı Kültür Klasiği: RE/Search Publications

0
54

Punk Ölmedi…

Uzun zamandır arşivim için tüm sayılarını toplamaya çalıştığım ve sona yaklaştığım, benim için arzu nesnesi olan dergilere sahip bir yayınevi ile sizleri tanıştırmak istiyorum. 1977 yılından günümüze dek kırk yılı aşkın bir süre boyunca “RE/Search Publications”, internet öncesi punk ve karşı/alt kültür bağımsız yayıncılığının temel kaynağı haline geldi. Projenin sahibi olan 4 Şubat 1944 doğumlu Amerikalı editör, yazar, röportajcı, müzisyen V. “Valhalla” Vale Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley’den İngiliz Edebiyatı alanında lisans derecesi aldı ve Haight-Ashbury’ye taşındı. San Francisco’nun karşı kültürünün bir çok alanını merakla takip etmeye başladı ve Blue Cheer’ın [grup biyografisinde Vale Hamanaka olarak geçmektedir] altı kişilik kadrosunda klavyeci olarak müzik yapmaya başladı. Daha sonra proto-metal grubu küçülerek üç kişiye düştü ve 1968’de “Summertime Blues” şarkısının cover’ıyla hit oldu.

70’lerin sonlarında “City Lights” kitapevinde çalışıyor, ana akım üretimlerden hoşlanmıyor ve o dönem büyümekte olan Punk akımına oldukça büyük bir ilgi duyuyordu. 70’li yılların ortalarında İngiltere’de doğan Punk estetiği Amerika’ya sıçramış ve Amerikalı sanatçılar kendi enerji ve yeteneklerini bu konuya yoğunlaştırmışlardı. Vale 1977 yılında Ricky Trance ile birlikte “City Lights” yayınevinden tanıdığı Allen Ginsberg ve Lawrence Ferlinghetti’den yüzer dolar bağış/destek alarak dönemin punk alt kültürünü belgeleyen ve San Franciso merkezli “Search&Destroy” fanzine/dergisini yayınlamaya başladı. Bir “Stooges” parçasından ismini alan Search & Destroy’un ilk sayısı , şehrin en popüler punk mekanı olan “Mabuhay Gardens” ile ilgili makaleler ve yerel gruplardan Crime , Vermilion ve the Nuns ile yapılan röportajlarla  Punk ve New Wave’e odaklandı. Derginin ilk fotoğrafçısı ve bel kemiği Richard Peterson daha sonraları bir röportajında “Search&Destroy hayatımın en büyülü deneyimlerinden biriydi” diyecek ve dergiyi bir kulüp olarak tanımlayarak “Kulübümüz inanılmaz derecede açık fikirliydi, muhtemelen heteroseksüel ve eşcinsel insanlar, çeşitli ırklar, her yönelim, herkesin olmak istediği kişiyle ilgili fantezisini yaşadığı, kimsenin onlara farklı bir şey söylemediği eşit bir denge vardı. 1976 ile 1981 arasında en sıra dışı insanlarla ve bağlantılarla tanıştım, inanılmaz sanatçılar, karanlık, düşsel ve çok fazla gerçeküstücülük. İnsanlar katılmak için dünyanın her yerinden geldi. Gerçeküstücülük derginin oldukça büyük bir parçasıydı, çok fazla gerçeküstücü ve dada etkisi vardı.” diyecekti.

Peterson, küçük bir Kaliforniya kasabasında başladığı yolculuğunu foto muhabiri olma planlarıyla San Diego State’e doğru yöneltmişti ancak bu sürede fotoğrafçılıktan çok yazmaya yoğunlaştı. Yer altı sanatçısı ve film yapımcısı Bruce Conner ile hayat boyu sürecek bir ilişki kurduktan sonra, San Francisco’ya taşındı ve burada Search & Destroy’un orijinal fotoğrafçısı oldu. New York’ta büyüyen punk akımı 1976’da San Francisco’ya artık ulaşmıştı. Peterson ortamı “San Francisco punk sahnesi New York’tan çok Londra’ya benziyordu” diyerek tanımlayacaktı.

Vale, bir dergi çıkarma planlarıyla City Lights Bookstore’da Peterson ile tanışmıştı.  Peterson “Yazar ben olacağım” diyerek işi kabul etti. Ancak Vale kendisine “İhtiyacımız olan son şey daha fazla yazar, etrafına bak. City Lights Books’tayız. Sen fotoğrafçı ol.” cevabını verdi.

Vale Search&Destroy’un yükselişini şöyle anlatıyor; “San Francisco’da Postal Instant Press adında küçük bir zincir kuruldu. Ucuz bir punk rock dergisinin yükselişinin bu sayede olduğunu düşünüyorum. Ve teyp, ilginç bir konuşmanın doğru bir dökümünü kaydetmeyi mümkün kıldı. Bu iki gelişmeyle, Andy Warhol kendi Interview dergisini başlattı ve Warhol uzakta da olsa  benim için bir akıl hocasıydı. Aynı dönemde punk rock da yükselişe geçti ve ben, ‘İşte burada! Bunun başlangıcından itibaren otantik bir sese ihtiyacı var,’ dedim. San Francisco’da geç kalmıştık. Punk burada 76’nın sonlarına kadar başlamadı. ‘Andy Warhol’un Interview’unun bir klonunu yapmalıyım,’ diye düşündüm . Yaptığım tek hata, bu çeklerin [Ginsberg ve Ferlinghetti’den] fotokopilerini çekip duvarıma asmamam, hatta çekleri saklamamam oldu.”

Dergi çıkmaya başladığında gönüllüler, destek verenler ve ilişkiler sayesinde ilk röportajlar oldukça ucuza ve kolay yapılıyordu; yakın zamanlarda piyasaya çıkmış düzeltme yapılabilen bir IBM Selectric daktilosunda yazılıyordu. Daktilo çok pahalı olduğu için alamamalarına rağmen Vale bütün gece City Lights’ta kalarak dergiyi sütunlar halinde hazırlıyordu. Daha sonra onları üç blok ötedeki Postal Instant Press’e götürüyor ve farklı fotokopi boyutlarında taslaklarını hazırlıyordu. Kalan alanlara göre de fotoğraflar seçiliyordu.  Vale o günleri “Bunlar hakkında hiçbir şey bilmiyordum ancak bir şekilde devam ettim, bir şekilde tüm bunları nasıl yapacağını bilen biriyle arkadaş olmuştum. San Francisco Advertiser adlı profesyonel bir gazetede çalışmış biriydi. Mizanpaj ve neye ihtiyacımız olduğunu biliyordu, tipografiler ve başlıklar konusunda bana yardımcı oldu. Sanat malzemeleri satan mağazalarda çalışan bir çok kişi ücretsiz malzeme sağladı. En büyük masraf bir ışık masası almaktı. Fiyatı o zamanlar 200 dolar civarındaydı. Benim için oldukça büyük miktardı ama bir tane aldım. İyi bir ekip işiydi ve doğru yaptığımıza inanıyorum. bundan geçimimi sağlayabileceğimi hiç düşünmedim” diyerek anlatıyor.

City Lights Bookstore’da satılan yer altı dada dergileri ve San Francisco Oracle’da Vale için önemli bir ilham kaynağı olmuştu. Search & Destroy 1979’a kadar yayınlanmaya devam etti. Vale, bir sanat hareketinin saf, bozulmamış öğesinin bundan daha uzun süre dayanamayacağını hissettiği için yayını 10 sayıyla sınırlamaya karar verecekti.

Search & Destroy’un 1977 ve 1979 yılları arasında toplam on bir sayısı yayınlandı. Diğer birçok punk kültürel figürü gibi, Vale de punk hareketi ile dadaizm ve sürrealizm arasında bağlantılar gördü ve bu etkileri dergisinde işlemeye çalıştı. Bu on bir sayıda William S. Burroughs , JG Ballard , Russ Meyers , Lou Reed , Patti Smith , Iggy Pop , Devo , the Clash , Talking Heads , Weirdos ve Jello Biafra gibi kültürel figürler ve gruplar tanıtıldı. Ancak, Search & Destroy’u destekleyen kadro zamanla küçülecekti. Vale bu durumu şöyle açıklıyor: “İki yüz hardcore insanı punk’a bağlamak iki yıl sürdü, zamanla punk’a iyice sardılar ve tam zamanlı çalışmayı bıraktılar –çoğu yeni gruplar kurdular ya da bu konuda üretim yaptılar, fotoğraf çektiler, posterler, kostümler yaptılar ya da ne istiyorlarsa onu yapmaya başladılar. Bir gecede hepsi neredeyse yok oldu.”

Vale daha sonra bu on bir sayıyı iki ciltte birleştirerek satışa sundu. “Search&Destroy”u diğer Punk külliyatlarından farklılaştıran temel unsur biyografilere odaklanmak yerine konuyu fikirler ve kültür çerçevesinde ele almasıydı.

Dergi daha sonra “RE/Search Publications” adlı bir yayın şirketine dönüştü . RE/Search’ün 1980 yılında çıkan ilk sayısı Ruby Ray’in fotoğrafları ve Factrix , The Slits , Jay Kinney tarafından yazılan Komplolar, Young Marble Giants , Boyd Rice’ın NON’u, Cabaret Voltaire , Sun Ra , Japonya, JG Ballard, Julio Cortázar , ritim ve gürültü, Soldier of Fortune Magazine , Throbbing Gristle , nükleer felaket, Situationism , Octavio Paz ve “punk fahişeler” üzerine makaleler içeriyordu. Dergi Rough Trade tarafından dağıtıldı . Üçüncü sayıdan sonra, 4. ve 5. sayılar William S. Burroughs , Brion Gysin ve Throbbing Gristle’a odaklanan tek bir cilt, “özel kitap sayısı” olarak toplandı. Sonraki sayıların hepsi bu kitap formatını korumaya devam etti.

Vale bu süre zarfında, “RE/Search Typography” adlı bir dizgi şirketi de kuracaktı. Bu sayede, RE/Search kitaplarının tipografisini ve tasarımlarını yaparken aynı zamanda yayınevini de finanse edebildi. “RE/Search Typography” 1991’e kadar sürdü ve daha sonra Vale tam zamanlı olarak yayıncılık işine odaklanabilmek için şirketi sattı.

1980 ve 1990’larda RE/Search çeşitli yeraltı konuları hakkında kitaplar yayınladı. “Pranks” , “Incredibly Strange Films” ve “Modern Primitives” gibi sayılar aynı zamanda William S. Burroughs , SPK, JG Ballard gibi isimlerin profillerini içeriyordu. Modern Primitives  o dönem birçok okuyucuyu piercing , dövme , yara izleri ve vücut modifikasyon yöntemleriyle tanıştırdı. Sayıda ayrıca Fakir Musafar, Ed Hardy, Lyle Tuttle, Leo Zulueta, Bill Salmon ve Vyvyn Lazonga ile yapılan röportajları yer almaktaydı. Diamanda Galas, Lydia Lunch, Karen Finley, Susie Bright, Annie Sprinkle, Kathy Acker, Bell Hooks, Wanda Coleman gibi önemli isimler ile yapılan röportajları içeren “Angry Women” etkili bir feminist kitap olarak RE/Search dergileri arasında yer aldı ve birçok üniversite dersinde okutuldu. “Freaks”  sirk ucubesi denilen insanların kültürünü araştırırken, “Bob Flanagan: Supermasochist” kistik fibrozlu bir performans sanatçısı ve mazoşist olan Bob Flanagan’ın profilini çıkararak detaylı bir incelemeyi içermekteydi. Ayrıca, “tuhaf” kavramını incelediği sayısı “Incredibly Strange Films”, okuyucuların Russ Meyer ve Herschell Gordon Lewis gibi isimlerle, “Incredibly Strange Music” sayısı ise Yma Sumac ve Ken Nordine gibi isimlerle tanışmasını sağladı. Daha sonraki sayılarda ise RE/Search yapay zeka, Burning Man Festivali, Timothy Leary gibi başlıkları ele alacaktı.

Zaman içerisinde sanatçı ve müzisyen Florian-Ayala Fauna ve bilimkurgu yazarı Bruce Sterling, RE /Search dergisinin sponsor destekçileri olacaklardı.

Yapısal antropolojinin babası sayılan Claude Levi-Strauss’tan çok etkilendiğinden dergiyi antropolojik bir proje olarak görmekteydi. Yayıncılık ilkesi olarak “kültür konusunda varsayımda bulunmamak ve birinci ağızdan anlatılanları anlatmak” prensibiyle yola çıkmıştı. Ayrıca Andy Warhol tarafından yaratılmış olan “Interview” dergisinden aldığı ilhamla dergi için röportaj formatını tercih etmişti.  1980 yılında ise “Rough Trade Records”tan Geoff Travis ve oyuncu/yönetmen Betty Thomas’tan finansal destek alarak kült olacak karşı kültür ve yeraltı edebiyat/sanat üretimlerine yönelik “RE/Search” dergisini çıkartmaya başladı.

Bağımsız yayıncılığı temel alan V. Vale; müzik, film, endüstriyel kültür, JG Ballard ve William S. Burruoghs sayılarıyla ünlendi. “Kültürel Antropoloji” olarak temellendirdiği yayın politikasını verdiği bir röportajda şöyle açıklayacaktı; “Bu gezegende yalnızca bin tane ilginç insan olduğuna dair tuhaf bir teorim var ve onları birincil kaynak düşünürleri olarak tanımlıyorum. Onları bulmak benim işim. Uzun süre kalıcı bir şeylerin peşindeyim. Ben sadece daha uzun süre kalıcı bir şeyin peşindeyim, Henry Rollins’in dediği gibi ‘bol şekerli saçmalık’ değil. Hemen elde edemeyeceğim bir şey istiyorum. William Burroughs’tan duyduğum ve en sevdiğim ifadelerden biri ‘inanç bilginin düşmanıdır’.”

RE/Search kitapları birçok yazar, aktivist ve sanatçıyı etkilemiştir. Michelle Tea, Angry Women’ı kendisi için erken bir ilham kaynağı olarak göstermiştir . [ 22 ] Modern Primitives kitabı “… sayısız hayatı değiştirmiş, San Francisco’dan küresel bir kitleye yerel ve niş bir vücut modifikasyonu uygulamaları, estetikleri ve felsefeleri sunmuş ve sonrasında on yıldan fazla bir süre boyunca vücut modifikasyonu alt kültürü etrafındaki akademik ve popüler söylemi domine etmiştir”, European Journal of American Culture’da (2011) yazıldığı gibi. [ 23 ] Jello Biafra da Modern Primitives’i etkili bir kitap olarak adlandırmıştır . [ 10 ]

RE/Search, The Yes Men, Annie Sprinkle, Lydia Lunch ve George Kuchar gibi deneysel ve punk uygulamalarını örnekleyen birçok sanatçı, yazar ve icracı için hayati ve erken bir platformdu. Ayrıca JG Ballard, William Burroughs, Brion Gysin ve Octave Mirbeau’nun yasaklı veya baskısı tükenmiş materyalleri için temel bir yeniden yayın kaynağıydı.

Derginlerin eski sayılarını hala işlevsel olan kendi sitelerinden bulmak mümkün.

Önceki İçerikDopamin, İkigai ve Metrobüs
Sonraki İçerikKurtuluş Yok Tek Başına!
1966, İstanbul doğumlu. Marmara Üniversitesi, Basın-Yayın Yüksek Okulu,Gazetecilik ve Halkla İlişkiler Bölümü’nden mezun oldu. Aynı üniversitenin Radyo ve Televizyon Bölümü’nde yüksek lisans yaptı ve doktora çalışmasına devam etti, tez aşamasında ayrıldı. 1984-1989 yılları arasında, bir yandan okurken bir yandan Toros Mühendislik şirketinde İthalat ve Pazarlama Müdürü olarak görev yaptı. , yine aynı yıllar arasında UNESCO’ya bağlı, kar amacı gütmeyen uluslararası programlara sahip “The Experiment In International Living in Turkey”de Program Koordinatörlüğü görevini yürüttü. 1991 yılında Şeker Sigorta’da Reorganizasyon, Pazarlama ve Reklam Müdürü olarak mesleki kariyerine başladı. 1993 yılında Oyak Sigorta’da Reklam Müdürü olarak görev aldı. Dream Design Factory’de 7 yıl Genel Koordinatörlük, (dDf'teki son 3 yılında dDf’nin yan kuruluşu olan dda, Dream Design Advertising’de Müşteri İlişkileri Direktörlüğü) Capital Events’de 2 yıl Genel Koordinatörlük görevlerinde bulundu. 2003 yılında X-event’in kurucu ortaklarından biri olarak, şirketinin genel koordinatörlük görevini üstlendi. 2005-14 yılları arasında Farkyeri Reklam Ajansının Kurucu Ortakları arasında yer aldı. Ulusal ve uluslararası müşteriler için yüzlerce başarılı projeyi hayata geçirdi.Reklamcılık ve Etkinlik Yönetimi alanlarında bir çok ödül aldı. İstanbul Modern Sanatlar Galerisi’nde Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yaptı. Doğrudan Pazarlama İletişimcileri Derneği Genel Koordinatör olarak görev yaptı. Çeşitli kitap projelerine katkıda bulundu, çeşitli dergi ve gazetelerde yazı, araştırma ve makaleleri yayınlandı. Halen bir çok ajans ve markaya danışmanlık vermektedir. TTNet'in "Yaratıcıya Destek, Yaratıcı Ekonomiye Destek" projesinin eğitmenlerinden oldu. 2006-2011 yılları arasında Bilgi Üniversitesi, Reklamcılık Bölümü’nde, “Etkinlik Yönetimi” dersleri verdi. Fenerbahçe Kulübü, Yüksek Divan Kurulu Üyesidir Specialties: Advertising, Event Management and Marketing, Special Project

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz