Metaverse Türkiye 1.0: Azaltılmış Gerçeklik…

“Emek değildir proleteri biçimlendiren, mülksüzleştirilmesidir. Proleter orada emekçi vasfını kaybetmeyi öğrenir. Proleter tarihin faili olacaksa, ‘her şeyi yarattığı’ için değil, her şeyden yoksun bırakıldığı için olacaktır.”

Jacques Ranciére- Filozof ve Yoksulları

Neal Stephenson, Jaron Lainer, Mark Zuckerberg gibi isimleri boş verin, VR teknolojisini de boş verin, gerek anti-demokratik ve talan düzeninin hüküm sürdüğü, gerek hiper enflasyon ve pandemi altındaki Türkiye’de distopik bir simülasyonda, bir sanal evrende (evlerimiz oluyor) azaltılmış gerçeklikle yaşıyoruz artık…

Metaverse adıyla bizlere yutturulmaya çalışılan “mavi hap” ile “yeni dünya düzeni”nde mutluluk bizi bekliyor. O zaman diğer mavi hap sloganında olduğu gibi “Let the dance begin” diyerek Türkiye’nin erken gelmiş Metaverse ortamına bir göz atalım…

• 2021 yılında sıfır otomobil fiyatları ortalama yüzde 55 arttı, ikinci el otomobil fiyatlarında artış ise yüzde yüzü geçmiş durumda. Yalnızca kasım ayında sahibinden.com adresinde bir günde 41 bin ikinci el aracın fiyatı % 11, bir haftada % 16 arttı. Akaryakıta ise 2021 yılının son 3 ayında gelen zam oranları: Benzin yüzde 49, motorin yüzde 58, LPG yüzde 80… Otomobil almak artık hayal, hasbelkader otomobilin varsa eğer, vergisi, trafik sigortası, kaskosu bakımı, otoparkı vb. derken kapının önünde tutmak bile büyük maliyet artık. Evet, eskiden yalnızca 50 TL’lik benzin alıyordun ama artık 50 TL’lik benzinle benzinciden eve bile gidemeyeceğin için otomobili ancak online oyun oynarken Metaverse ortamında kullanabileceksin gibi duruyor.
• Konut fiyatları 2021 Eylül ayında geçen yılın Eylül ayına göre % 35,51 artarak endeks tarihinin en yüksek artışını kaydetti. Yeni konutlarda yıllık artık yüzde 40’ları geçerken ikinci el konutlarda ise yıllık artış yüzde 35’i buldu. Bunlar resmi rakamlar. İstanbul’da konut fiyatları 2017’den bu yana 4 kat arttı. Aldığın maaşla ev almak artık hayal olduğu için ancak kredi çekerek Decentraland, Sandbox, Somnium, OVR, Superworld gibi platformlardan arsa alma şansın var. Para biriktirirsen ileride Metaverse’de bir gecekondu sahibi olman olası…
• Kağıdı ithal ettiğin için 2021 Ocak-Aralık ayları arasında en çok artan kalemler arasında yüzde 168’lik artış ile  kağıt birinciliğe oynuyor.  Artık kitap almak hayal olduğundan, kitaplarını internetten pdf olarak bularak okumak zorundasın. Metaverse’de basılı kitaba yer yok. Varsa eğer Kindle yoksa bilgisayar ekranı ve kahve fincanı fotoğraflarını instagramda paylaşabilirsin.
• Aşı karşıtı ve korunmayı beceremeyen cahiller nedeniyle bulaş devam ettiğinden okula gitme şansın sürekli sekteye uğruyor, evde azaltılmış gerçeklikle online “eğitim” almak durumundasın. Doğru düzgün eğitim alamaman da kimsenin umurunda değil zaten. Metaverse eğitimli, kafası çalışan insan sevmez.
• Sinema, tiyatro, bir bara gidip müzik dinlemek mi? Gerek pandemi gerekse bilet, alkol fiyatları yüzünden artık evde tek başına  yapacağın bir aktivite. Paran yetiyorsa online sinema, dizi platformları yetmiyorsa Deep Metaverse’de kaçak siteler var.
• Tatil mi? Google Earth ile dünya elinin altında, istediğin yeri gezebilirsin. Bir çok müze sanal ortamda hizmet sunuyor. Yalnızca ocak ayında doğalgaza yüzde 25, elektriğe kademeli olarak yüzde 50 ila 125 arası zam geldiği için ancak yaz aylarında küveti suyla doldurup, cep telefonuyla tatil yapmak mümkün görünüyor.
• Konser? Sosyal Medyada dostlarla altın günü benzeri konser günü yapıp, çekilişle yılda bir kere, belki, saat 24.00’te müzik yasağı başladığı için konserin devamını Metaverse’de Youtube’da seyredersin.
• İşe gitmek yok, evin artık işyerin oldu, üstelik artık evde olduğun için 24 saat çalışıyorsun, mesai saati diye bir kavram kalmadı, fazla mesai de kalmadı. Şirketlerin işine geldi, hem ofis, ulaşım vb. giderlerini sıfırladılar hem aynı maaşa artık 24 saat çalıştırıyorlar. Azaltılmış gerçeklik evreninde maaşın ise günden güne zaten eriyor. Asgari ücret arttı sanıyorken, sen her geçen gün asgari ücrete daha çok yaklaşıyorsun.
• Kıyafet almana zaten gerek yok, evdesin niye kıyafet alacaksın ki, don üzeri gömlekle zaten iki yıldır toplantıları idare ediyordun. Avatar işi gelene dek Zoom fon seçmene izin verdiği gibi yakında bir gardırop da yapar, oradan sanal giyinirsin. Sanal mağazaları gezerken avatarına “marka” kıyafetler alacak paran olmasa da merak etme gerçek hayatta olduğu gibi Metaverse’de de çakma kıyafet yapan 3d tasarımcılar mutlaka olacaktır.
• Bakma medyada çıkan yastık altı döviz haberlerine, yastığının altında sadece hayallerinle yatıyorsun, uzun zamandır para biriktirmek, yatırım yapmak gibi şansın olmadığı için en iyisi “shit coin” ya tutarsa…
• Arkadaşlarla buluşup dışarıda iki kadeh rakı içmek mi? Rakı markette 300 TL oldu, restorana gitmek için Metaverse’deki arsanı ipotek ettirmen lazım. 1 litre etil alkol, 3 cc Anason Yağı, 6 cc Bitkisel Gliserin, 1133 cc kadar hazır su, Yaş üzüm aroması, Aktif karbon ile azaltılmış gerçeklik rakısı mümkün ancak.
• Seks mi? Boş versene, birisiyle buluş, yemeğe git, bara git vb. mümkün değil. Prezervatif dünya para. Avatarın olmasa da sosyal medyanın DM bölümünde sanal seks bedava.
• Kahve? Çekirdek kahve dünya parası artık, instant kahve en ucuzu, kupaya koyup, yanında evdeki eski bir kitapla Instagram için fotoğraf çektiğinde fark anlaşılmıyor zaten. (Ulysses her zaman iş yapar)
• Vitamin? Dengeli beslenmeye para yokken vitamin hayal artık. Yetkililere kulak ver, soğan en iyi vitamin, üstelik artık sanal seks yapıyorsun ağız kokusu sorun değil.
• Doktor mu? Azaltılmış gerçeklikte evden çıkmadan halletmek kolay, Google’a sor o bilir, her şeyin bitkisel çözümleri var, nane limon kabuğu…
• Yemek mi? Aldırma zaten artık beslenmek için değil fotoğraf çekmek için yemek yiyorsun, makarna ile çok güzel sunumlar yapma şansın var.
• Tuvalet kağıdı mı? O kadar para vermeye gerek yok, eskiden taharet bezi kullanılırdı, organik, doğal, çevre dostu diye yutturursun dert etme.

Listeyi uzatmak mümkün, diyeceğim şu ki, zaten artık Türkiye’de Metaverse’de yaşıyorsun. Gerçek Metaverse için de çok heveslenme, orada da bir başkası olamayacaksın. Her şey sanal ama para gerçek. Ya sana dağıtılan eli oynayacaksın, ya da dağıtanın hile yapmasına engel olacaksın…