Asgari ücretin altında ücret alan ve şimdi de yapay zekâ tehdidiyle karşı karşıya kalan seslendirme sanatçıları dün (2 Ekim 2023) bir günlüğüne iş bırakma eylemi yaptı.
Oyuncular Sendikası, 30 Eylül’de gerçekleştirdiği basın açıklamasında seslendirme sanatçılarının çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve yapay zekâ tehdidine karşı hukuksal olarak korunması için bir günlük iş bırakma eylemi yapacağını duyurmuştu. Dün (2 Ekim 2023) sanatçılar, “gelecekte tamamen susmamak adına” bir günlüğüne sustu ve sorunlarını susarak dile getirdi.
“Hiper-Enflasyon Yüzünden İşimizi Yapamaz Hale Geldik”
Oyuncular Sendikası Seslendirme Çalışma Grubu’nun basın açıklamasında 2020 yılında imzalanan ve 2021’de yürürlüğe giren Seslendirme Protokolü’nün artık yeterli gelmediği belirtilirken “Bahsi geçen bu protokolün varlığına rağmen, son yıllarda küresel olarak meydana gelen olağanüstü gelişmelerle birlikte, özellikle ülkemizdeki hiper-enflasyon neticesinde artık işimizi yapamaz hâle geldik” deniyor.
Diğer performans sanatçıları gibi kendi vergi ve sosyal güvenlik primlerini kendileri ödemek zorunda kalan sanatçılar, işsiz geçirdikleri dönemlerde hiçbir sosyal güvenlik desteğinden yararlanamadıklarını belirtti.
Kontrolsüz Yapay Zekâ Kullanımı Mesleği Tehlikeye Atıyor
“Yapay zekâ kaynaklı teknolojilerin kontrolsüz ve denetimsiz biçimde büyüyerek seslendirme mesleğini tehlikeye atacak konuma gelmesi sonucu, Türkçe seslendirme ve dublajın geleceği ciddi anlamda tehlikeye girmeye başlamıştır” denilen açıklamada siyasilere çağrı yapıldı. “Bu noktada kamu otoritesini ve yasama organını oluşturan siyasileri; seslendirme mesleğinin kalitesini koruyacak ve özellikle yapay zekânın kontrolsüz kullanımının önüne geçerek mesleğimizin geleceğini garanti altına alacak tedbirleri almaya ve uygulamaya ivedilikle davet ediyoruz” denildi.
Bu Daha Başlangıç…
Açıklamada sektör şartlarının iyileştirilmesi adına talepler, şu ifadelerle dile getirildi: “Seslendirme oyuncularına insan onuruna yakışır çalışma koşulları sağlanmadığı, mesleki erozyonun önüne geçecek tedbirler alınmadığı ve yapay zekâ ile ilgili düzenlemeler ivedilikle hayata geçirilmediği takdirde; Türkçemizi korumada temel rol oynayan ve geçmişten beri dünya çapında başarılarıyla gündeme gelen Türkçe dublaj, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacaktır.”
Açıklamada yer alan, “Ses çıkarmayı ve doğru sesi, doğru yerde çıkarmayı en iyi bilenler olarak bu kez sadece susuyoruz. İhtiyaç duyulan adımlar atılmadığı takdirde bu sembolik sessizliğimizin her yerden duyulacak bir çığlık hâline geleceğinden emin olabilirsiniz” ifadeleri, eylemlerin sürebileceği mesajını verdi.
Uluslararası Örgütlerden Sanatçılara Destek
Oyuncular Sendikası’nın basın açıklamasına SAG AFTRA (Amerikan Televizyon ve Radyo Sanatçıları Federasyonu), EQUITY UK (Birleşik Krallık’taki gösteri sanatları ve eğlence endüstrileri sendikası), ACTRA (Kanada Sineması, Televizyonu ve Radyo Sanatçıları Sendikası), FIA (Uluslararası Aktörler Federasyonu) gibi pek çok uluslararası örgüt destek verdi.
FIA, “Türkiye’deki dublaj sanatçılarıyla dayanışma” açıklaması yaptı. Açıklamada, “27-30 Eylül 2023 tarihleri arasında İstanbul’da toplanan FIA Yönetim Kurulu’nun, Türkiye’deki seslendirme oyuncularının haklı taleplerini kabul etmesine ve onlara tereddütsüz desteğini sunmasına karar verilmiştir. FIA Yönetim Kurulu, tüm FIA üyesi kuruluşları, mevcut müzakereler ve gelecekteki olası girişimler sırasında Türkiye’deki seslendirme sanatçılarıyla dayanışma içinde olmaya kuvvetle teşvik eder” ifadeleri yer aldı.