Bu düzenleme ile bunu zorunlu tutmak Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na da aykırılık oluşturuyor. Tasarıda bu madde şu şekilde yer almaktadır;
MADDE 15–
Aynı Yönetmeliğin 47 nci maddesinin birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralar eklenmiş, mevcut ikinci fıkra beşinci fıkra olarak teselsül ettirilmiştir.
“(2) Yabancı bayraklı gemilerde çalışan gemiadamlarının, deniz hizmetine istinaden yapacağı yeterlik yenileme, terfi ve uzmanlık belgesi yenileme işlemlerinde, deniz hizmetini kanıtlamak zorunda oldukları süreler için, sosyal güvenlik primlerinin en az asgari ücret üzerinden isteğe bağlı veya yurtdışı borçlanma şeklinde ödendiğini gösterir belgeleri, liman başkanlığına sunmaları halinde yenileme işlemleri gerçekleştirilir.”
Yani kıdem atlayabilmek için gerekli olan deniz hizmet sürelerimiz eğer kendimizi sigortalı yapmazsak sayılmayacak.
Tasarıdaki diğer değişiklik maddesi ise Yakınyol’dan Uzakyol’a geçişler hakkında.
Gemide çalışmak için 3 tür ehliyet bulunuyor. Bunlar; kabotaj, yakınyol ve uzakyol.
Basitçe anlatacak olursak;
Kabotaj; Türkiye karasuları ile sınırlı bir seyir alanı içinde çalışma ehliyetini ifade ediyor.
Yakınyol; tüm sularda fakat 3000 gross tonaj altı gemilerle sınırlı çalışma ehliyetini ifade ediyor.
Uzakyol ise; tüm bu sınırlamaların olmadığı ehliyeti ifade ediyor.
Yakınyol’dan Uzakyol’a geçişler için 24 aylık bir deniz hizmeti şart koşuluyor. Fakat ortaya atılan tasarı ile bu süre 36 aya çıkartılmak isteniyor. Bu da denizcilerin yükselmeleri önünde engel oluşturuyor. Tasarıda bu madde şu şekilde yer alıyor;
MADDE 5 ;
Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) Vardiya zabiti yeterlik belgesine haiz olanlar, bulundukları yeterlik belgesi ile 500 GT’den büyük gemilerde liman seferi dışında en az otuz altı ay deniz hizmeti ibraz etmek, Yönergede belirtilen İngilizce puan şartını sağlamak ve İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olmak şartıyla uzakyol vardiya zabiti yeterlik belgesi alabilirler.”
Tabi bu deniz hizmetlerinin kabul olması için de kendilerini sigorta yapmaları gerekecek. Yakınyol’da çalışan denizcilerin aldığı ücretler neredeyse şu anda asgari ücretin de artışıyla, karada alınan maaşların biraz üstünde. Karadaki yaşamlarından feragat ederek çalışan denizciler için bu ücret gittikçe derinleşen ekonomik kriz ile çok daha düştüğünü söylemeliyiz. Nitekim yakınyolda çalıştırılan çoğu gemi de neredeyse hurdaya ayrılmak üzere. Tüm bu koşullara bakıldığında gemide çalışmak kölelik koşullarında çalışmaktan farksız hale getiriliyor.